චීන්නු ස්මාර්ට් ෆෝන් එකෙන් ලෙඩ සෙවීම සහ අපේ අයගේ නොදැනුවත්කම

නෙළුම් කුළුණ හදන්න ඇවිත් ඉන්න චීන්නුත් අපේ අයට වඩා ඉදිරියෙන් ඉන්නවා කියලා දැනුනේ, දවසක්, රේඩියෝලොජි ඩිපාර්ට්මන්ට් එකට ආපු චීන්නු දෙන්නෙක් ඔවුන්ගේ එක්ස් රේ පරීක්ෂනයේ විස්තර සම්බන්ද කොළය සමග පැමිණ

“ඩොක්ටර් මොකද්ද මේ සඳහන් වෙන්නේ…” යැයි මගෙන් ඇසුවා, ඇහුවේ සිංහලෙන් නෙමෙයි, ඉංග්‍රීසියෙන්.

“මේ සඳහන් වෙන්නේ, early osteoarthritis “ කියලා මගේ කටින් පිටවෙද්දීම, චීන ගෑණු ළමයා කරේ, “පොඩ්ඩක් ඉන්න ඩොක්ටර්, මේකනේ ලෙඩේ ?” කියලා ඇගේ සාක්කුවෙන් ඇදලා ගත්තු, සැම්සුන්ග් එස් 4 එකෙන්, Google search කරපු එකයි. ඊට පස්සෙ මිනිත්තු පහක් විතර කියවලා, තව සයිට් එකකට ගියා, චීන සයිට් එකක් කියලයි තේරුනේ.

"හරි අපි තව  මාස ගාණක් මෙහෙ ඉන්න නිසා, මෙහෙ ඇඩ්මිට් වෙලා බෙහෙත් ගන්න අමාරුයි. මේ රෝගේ ගැන මට තේරෙනවා, කොහොමත් මේ අමාරුවත් එක්ක මෙයාට මෙහෙ වැඩ කරන්න බෑ.අපේ රටේ මේකට අපේ වෛද්‍යවිද්‍යාව සහ ඔබේ බටහිර වෛද්‍ය විද්‍යාව යන දෙකෙන්ම බෙහෙත් කරන නිසා අපි එහෙ යන්නම්.ස්තූතියි “ කියලා සමු ගත්තා.

මට හමු වුන පළමුවෙනි රෝගියා ඔහොම දෙයක් කියපු….

මම පුදුමයට පත් වුනා. ඒ එක්කම මට අපේ රෝගීන් ගැන මතක් වුනා..

සායන වලට පැමිණෙන්නන්, වාට්ටු වල ඇඩ්මිට් වෙන්නන් අතරේ මම දකින ප්‍රධානම දුර්වල කමක් තමයි ලෙඩ ගැන තියෙන නො දැනුවත් කම,

පරණ කාඩ් එකක් සායන පොතක් නොගෙනාවොතින් අපිත් අමාරුවේ වැටෙනවා…

ගොඩක් අය කියන්නේ ,

“මොකද්ද හාට් එකේ ප්‍රශ්ණයක් කියලයි කීවේ ඩොක්ටර්,

වකුගඩුවේ මොකද්ද කීවා

මතක නෑ,

දන්නේ නෑ,

තේරුනේ නෑ

ස්කෑන් කරන්න කීවා,

කරගන්න බැරි උනා,

ඇයි මට හොඳයිනේ ඉතින් බෙහෙත් නැවැත්තුවා.

දැන් ඇඟට අමාරුවක් නෑ, ඊට පස්සෙ ක්ලිනික් ආවේ නෑ…

ඇත්තටම මෙවැනි පිළිතුරු අහලා අහලා අපිටනම් පුරුදු වෙලා. මේ අය මෙහෙම උනත්, එංගලන්ත ඇමෙරිකාව වැනි දියුණු රටවල මිනිස්සු තමන්ගේ ලෙඩ ගැන, තම සිරුර ගැන, වගේම කන බොන ආහාර පාන ගැනත් උනන්දුයි.

ඒ විතරක් නම් මදැයි ලෙඩේ ගැන අපි කියන දේ උනත්, බෙහෙත් ගැන අපි දොඩන විස්තර කරන දේ උනත් මතක තියා ගන්නේම නැති තරම්.

“අම්මේ, දරුවාගේ මුත්‍රා වලට විෂබීජයක් ගිහින් තියෙන්නේ, එනිසා මේ බෙහෙත් දවස් හතක්ම බීලා, ඉවර වෙලා දවස් 3 කින් මූත්‍රා පරීක්ෂා කරගෙන ඒ රිපෝට් එකත් අරගෙන මෙහෙ එන්න ඕනේ, උණ ගත්තොත් , බඩ රිදිලා, අමාරු උනොත් ඉක්මනින් ගෙනෙන්න” දෙතුන් විටක් මෙය කීවාය. ලියාත් දුන්නෙමි.

ඊළඟ දවසේ තාත්තායි අම්මයි දරුවයි මහ රෑ එනවා.. වාට්ටුවට.

"ඩොක්ටර් මෙන්න මූත්‍රා පරීක්ෂණ රිපෝට් එක…"

මම @#$@%#^&@෴@  කටින් වචනයක් පිට කරේ නැති වුනත් හිතින් දහසක් තරු සහ ගිනි පිටවෙනවා…

“මම මොකද්ද කරන්න කීවේ ?”

“මූත්‍රා පරීක්ෂනයක් කරලා පෙන්වන්න කීවා ?‍”දරුවාගේ අම්මා කියයි.

“එතකොට බෙහෙත් ?”

“උණ ආවොත් දෙන්න කීවා” ආයෙත් ඇය කියයි.

“ඊයේ මමම කිව්ව එක මට මතක නැත්තෙ නෑ අම්මා, මේ බලන්න මේ කාඩ් එකෙත් පැහැදිලිව ලියලා තියෙනවා නේද ?”

තාත්තා අම්මාට ඔරවයි…

“අපිත් යන්න ටිකට් කපද්දි දෙතුන් ගමන මේ අම්මට කිව්වනේ” වාට්ටුවේ මිසීත් කතාවට එකතු වෙයි.

හරි කියන්න බලන්න ඊයේ මොනවද කීවේ කියලා.

“මුත්‍රා වලට විෂබීජයක් ගියොත් කියලා මුත්‍රා පරීක්ෂනේ කරගෙන, උණ ආවොත් බෙහෙත් දීලා පෙන්වන්න කිව්වා, හරිද ඩොක්ටර්” අම්මා ජයග්‍රාහි අයුරෙන් කියයි..

අපි සැවොම කට උත්තර නැතිව මුහුණෙන් මුහුණ බලාගතිමු.

මේකට ඇත්තටම හේතුව මොකක්ද කියලා, මෙවැනි පළමු සිදුවීමෙන් පසු මම හොයන්න පටන් ගත්තා,

බොහෝ අයට තමන්ගේ ලෙඩේ ගැන දැනගන්න උවමනාවක් නෑ. ඔවුන් හිතන්නේ දොස්තර සියල්ල දනී. සියලු ලෙඩ හොඳ කරයි. 

ඉස්පිරිතාල කියන්නේ මැජික් සිදුවෙන තැන්, දවස් දෙක තුනෙන් ලෙඩේ හොඳයි කියා පමණි. 

තමන්ට වැළදුනේ මොකක්ද කියලාවත් ඔවුන්ට දැනගන්න උවමනාවක් නෑ. 

අයි කිවු එක පහළද නැත්නම් නූගත් කමද කියලා වෙලාවකට හිතෙනවා… 

කලින් වැඩ කළ අනිත්කොණේ තරුණියකට විවාහ පත් වී වසර දෙකක් ගතවුනත් දරුවන් නැති හෙයින් ක්ලොමිෆින් නැමැති බෙහෙත පටන් අරගෙන ඊළඟට පැමිණෙද්දී සැමියාත් සමග එන්න යැයි පැවසීමු. ඇය  ඩිම්බ මෝචනයට දුන් පෙති සැමියාට පොවා, ඔහුත් සමග පැමිණියේ ජයග්‍රාහී අයුරෙනි…

මේ තත්වය මග හරවන්න, මම නම් කුමක් හෝ සංකීර්ණ රෝග විනිශ්චයක් හෝ ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක් නම් එක වරක් කියා, නැවත වරක් මට කියන ලෙස රෝගියාට කියන්නෙමි. නමුත් තවම එක පාරක්වත්, හරියට නැවත කියන රෝගියෙක්, මවෙක් හෝ පියෙක් මට හමුවී නැත…

ඇදුම රෝගයට , ඉන්හේලරයට යොදන කරල්, දරුවාට පොවාගෙන , සායන පැමිණි මව , මෙන් දහසක් පිරිස මට හමු වන්නේ එහෙයිනි.

හවුස් එම් ඩී, නැමැති කතාවේ පෙන්වන ඇඳුම රෝගය හොඳ නොවන බව කියන ගැහැණියක්, ඉන්හේලරය පාවිච්චි කරන බව කියා, එය පාවිච්චි කරන්න යැයි කියූ විට සෙන්ට් බෝතලයකින් සුවඳ විළවුන් විඳින්නාක් මෙන් බෙල්ල දෙපැත්තට විදගන්නා අයුරු මට මතක් වේ….

තම දරුවාට ඇති ලෙඩේ මොකක්දැයි අහන මව් වරුන්ට පියවරුන්ට, තමන්ට වැළදි ලෙඩේ මොකක්දැයි අහන තරුණ තරුණියන්ගෙන් මම අහන්නේ, ඉන්ටර්නෙට් පාවිච්චි කරනවාද කියලයි. බොහෝ අය පරිගණක ආශ්‍රිත රැකියාවක් කරන අය වෙති. එහෙයින් මම ඔවුන්ට ලෙඩේ ගැන කියවිය හැකි, විශ්වාසදායී වෛද්‍ය ලිපි ඇති වෙබ් ලිපින ලබා දෙන්නෙමි.බොන බෙහෙත් මොනවද, ඒවායෙන් ඇඟට සිදුවෙන්නේ මොනවද කියවන්න මග පෙන්වන්නෙමි.

 ඊළඟ පාර ආවිට මට ඒ ගැන පවසන්නට ඔවුන්ට සිදුවෙන නිසා ඔවුන්ට අනිවාර්‍යයෙන් ඒවා කියවන්නට සිදු වේ. එසේ නැති රෝගියෙක්නම් මම පැහැදිලි ලෙස කියා, සිංහලෙන් උපදෙස් පොතේ ලියා දෙන්නෙමි.

අප රටේ බොහෝ දුබල දුර්වල කම්, අසාධාරණ අදමිටු කම් වලටත් හෙතුව මෙයම වේ…තමන්ගේ නොදැනුවත්කම නිසා සියල්ලන්ටම වැඳගෙන ඔළුව පාත්කරගෙන සිටියි.

 ඔවුන් කිසි දෙනෙක් දැනුවත් වීමට උවමනාවක් නැත. රවටන අය විසින් රවට්ටන්නේද, සල්ලි කාක්කන් විසින් මුදල් ගරන්නේද , සියල්ල අහිමි කරගන්නේද එහෙයිනි. මේකට හොඳවෙයි කියා විටමින් පෙති දෙන , පාට පාට, පිටි පෙති දෙන හොර වෙදුන්ට රැවටෙන්නේද එහෙයිනි.

ඕනෙම තැනකට, දෙයකට යන්න කලින් දැනුවත් වෙන්න. එතකොට ඔබව ලේසියෙන් කෙනෙකුට රවටන්න හැකි වෙන්නේ නැත.