දහවල් එකොලහට පමණ ප්‍රසූතිකාගාරයෙන් මට ලැබෙන දුරකථන ඇමතුමෙන් කියවෙන්නේ දිනයක් හෝ වයසක් නොදන්නා දරු ගැබක් සහිත කාන්තාවක් ඇතුලු වූ බවත් ඇය දරුවා ලැබෙන්න ආසන්නයේ සිටින බවත් ය. මාස 8ක පමණ ගැබිණියක් වන මම හනි හනික එදෙසට දිව ගියෙමි.
දරුවා ලැබෙන්නට ඔන්න මෙන්න නිසා දරුවාගේ ප්‍රමාණය ස්කෑන් කර බලා සති ගණන නිර්ණය කිරීමටද නොහැක. නොමේරූ දරුවෙක් බිහි වුනොතින්, නොමේරූ ළදරු ඒකකයකට හෙවත් PBU / NICU එකක දරුවා ඇතුල් කළ යුතුය. එවැනි ඒකකයක් අප මූලික රෝහලේ නොමැත. දැන් ඉතින් කරන්නට තියෙන්නේ මේ අවදානම් තත්වයෙන් මව වෙනත් රෝහලකට යැවිය නොහැකි නිසා දරුවා ඉපදුනු පසු තත්වය අනුව ක්‍රියා කිරීමය යන්න විශේෂඥවරයාගේ මතය විය.
මහ රෝහල් කිහිපයක නොමේරූ ළදරු ඒකක හා දුරකථනය ඔස්සේ සම්බන්ධ වී මෙවැනි තත්වයක් ඇති නිසා අවශ්‍ය වුනොත් එන බව පවසා දැනුවත් කර තැබුවෙමි. හදිසි තත්වයකට අවැසි උපකරණ, මෙවලම් ලැහැස්ති කර ගත්තෙමි. කෘතිම ස්වසනය දෙන්න අවශ්‍ය දෑ මෙන්ම උණුසුම ලබා දෙන විශේෂ ළදරු වෝමර් එකද ලැහැස්තිය. දැන් ඇත්තේ, මවට සහ දරුවාට කිසි කරදරයක් නොවේවා යැයි , සිතමින් බලා සිටීමය.
මේ අම්මා කිසිම දිනක සායනයකට හෝ වෛද්‍යවරයෙකු හමුවට ගොස් නැත, කොටින්ම දරුවෙක් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි කෙනෙකු නොවේ. විටමින් පෙති, පෝෂණය අවැසි ලෙස ලැබුනාදැයි නොදනී. ගෙදර තව දරුවන් දෙදෙනෙකු සිටින බව පැවසේ. ඇය පදිංචි වී සිටින්නේද මහා දුරකින් නොවේ. හරිනම් පවුල් සෞඛ්‍ය නිළදාරිනියන් මෙවැනි කතුන් ගැන සොයා බලා අදාල වෛද්‍ය නිළදාරීතුමන්ට දැන්විය යුතු නොවේද ?
මෙවැනි කතන්දර ඇසෙන පළමු අවස්ථාව මෙය නොවේ. ඕනෑ තරම් ස්ත්‍රීන් බඩේ කැක්කුමට බෙහෙත් ගන්නට බාහිර රෝගී අංශය වෙත පැමිණ, එසැනින් හදිසි ප්‍රතිකාර ඒකකයේ හෝ, අප වාට්ටුවට ගෙන එද්දී ට්‍රොලිය මත හෝ, ත්‍රීවීල් වල දරුවන් ප්‍රසූත කරති. ඔවුන් හැමෝටම ඇත්තේ එකම එක කතාවකි. දරුවෙක් ලැබෙන්න සිටි බවක් දන්නේ නැත ! යන්නයි.
සමහරුන් අවිවාහක තරුණියන් ය. අම්ම ලා තම දියණියන් රැගෙන එන්නේ ඉවසාගත නොහැකි බඩේ කැක්කුමට බෙහෙත් අරන් දෙන්න ය. නමුත් කැඳවීමක් ලැබෙන්නේ ප්‍රසව හා නාරි අංශයේ වෛද්‍යවරුන් වන අපට ය. බොහෝ විට පරීක්ශා කිරීමේදී.. දරුවාගේ හිස පිටතට පැමිණීමට ආසන්නය. එවිට, මේ බව පැවසූ විගස අර දියණියගේ අම්මාවරු හදිසි ඒකකය හෝ අප වාට්ටුව දෙවනත් වෙන්න කෑ කෝ ගසයි, බැණ වදියි. එක්කෝ අර දරුවා ලැබෙන්න ඔන්න මෙන්න අමාරුවෙන් සිටින දුවට ගුටි පූජාවක් කරයි. ඒවා බේරන්න වෙන්නේත් අපටමයි. සමහරුන් කලාන්ත වේ. ඔවුන් සියල්ලෝම මාස 8 ක් හෝ 9 ක් ගෙදර සිටින දරුවා ගැබ්බර බව නොදැන සිටි බව අපට කියති.
ඉතින් අර මා මුලින් සඳහන් කළ අම්මා ! ඇය තව මිනිත්තු දහයකින් පමණ ඇය දරුවා ප්‍රසූත කළාය.... වේගයෙන් ගැහෙන හදවත් වලින් සහ බලාපොරොත්තු සහගත හිතින් සිටි අප සැම සනසමින් ඒ දරුවා ඉපදුනේ දෙවනත් වෙන්න අඬමිනි, නිසි ප්‍රමාණයට වැඩී තිබුනි. වෙනත් සංකූලතා නොතිබිනි.
දැන් දරුවා පරීක්ෂා කර ඉවත යන්නට කලින් ඇයවෙත පැමිණ දරුවා හොඳින් යැයි පැවසූ විට ඇය මට ද පෙර කතාවම පැවසුවාය. මාද එවිට අට මස් ගැබිණියකි.
"මට දැනුනෙවත් නෑ බඩේ බබෙක් ඉන්නවා කියලා " ඇය පවසයි.
.....අනේ අම්මා ඔයා මටම කියනවනේ බබෙක් දඟලනවා දැනෙන්නේ නෑ කියලා....
කියන්නට බොහෝ දෑ තිබුනත් මා සිතින් සිතුවේ එයයි.
"දරුවා නිරෝගීයි, හොඳින් රැක බලා ගන්න අම්මේ, ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා නම් අපට කියන්න අපි උදව් කරන්නම් " යැයි පවසා ඉවත ගියේ, දරුවන් නැතිව කොතරම් ස්ත්‍රීන් ප්‍රමාණයක් දුක්වෙනවාද යන්න සිහිපත් කරමිනි.
ඔවැනි ම තවත් සිදුවීමකදී දරුවා ලැබුනු පසු ඒ අම්මා කීවේ " දැන් ඉතින් වැඩී කියලා විසි කරන්නයෑ..." යනුවෙනි.
ඇයද සායනයකට හෝ වෛද්‍යවරයෙක් හමුවට ගොස් තිබුනේ නැත. දරුවා උපන්නේ හර්දයේ සංකූලතා සහිතවය. උපන් වෙලේ සිට වෙහෙසුනේ, වෛද්‍යවරුන් සහ හෙදියන් ය.
ඔක්සිජන් නල සම්බන්ද කර, විවිධ පරීක්ෂන, ඖෂධ දෙමින්, මොනිටර් දිහා දින ගණනක් බලාගෙන සිටියේ අපය. වෙහෙසුනේ අප ය. ඇය නොවේ. අවසන අපට ඇය පවසන්නේ "
අවධානම් තත්වයෙන් මිදුනු දරුවාට , හරියට කිරි ටිකක් දෙන්නේ නැත, දරුවා තුරුලු කරගන්නේම නැත. ඒ සඳහා නිතර විමසා බලන්නේ ද හෙද සොහොයුරියන් සහ අප ය. ඇතැම් විට, මළපහ කරගත් දරුවා සෝදා පිරිසිඳු කර දෙන්නේද අප හෙද සොයුරියන් ය. නාවන්නේ ද ඔවුන් ය.
ඇතැම් විට තවත් බරක් වෙන මේ දරුවන් අනවශ්‍ය නම් ඔවුන් කරන්නට තිබුනේ, අනවශ්‍ය ගැබ් ගැනීම් වලක්වන පවුල් සැලසුම් ක්‍රමවේදයක් අනුගමනය කිරීමය. ඒවා ගැන සමාජයේ දැනුවත් කිරීමද දැනුවත් වීමද අඩුය.
දරුවෝ නැති අම්මාවරු , දරු සුරතල් දකින්නට සිහින දකිමින් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටී. මට මතක් වෙන්නේ ඔවුන් ය.
දැන් මේ දරුවන් හැදෙන්නේ, ඔවුන්ව ඕනෑ නැති වුන පරිසරයක, දෙමාපියන් හෝ මවෙක් සමග ය. ඒ පුංචි හිත හැදෙන හැටි, විඳින දෑ ගැන සිතා මා කම්පා වෙමි.
ඔවුන් බොහෝමයක් දැඩි ආර්ථික අපහසුතා ඇති පවුල් ය. දැන් මේ දරුවන්ගේ අනාගතය කෙසේ වේදැයි අපට අනුමාන කල හැක. නමුත් මේ දරුවන් රැක ගැනීමට ක්‍රම වේදයක් අප රට තුල ක්‍රියාත්මක නැත. එළඹ ඇත්තේ දරුවන් ගැන වැඩියෙන් සිතිය යුතු කාලයකි !
